Samen vertalen

De deelnemers bespreken wat de resultaten en inzichten uit de experimenten betekenen voor de eigen leervraag en voor het brede maatschappelijke vraagstuk. Deelnemers bespreken hoe ze deze inzichten naar de praktijk kunnen vertalen, zowel in hun eigen werk als voor hun organisatie of achterban.

Tijdens deze vertaalslag worden vaak handzame kennisproducten of opleidingsmodules ontwikkeld. Ook wordt er een analyse gemaakt van de belemmerende factoren om de kennisproducten te gebruiken en wat daarvoor oplossingen kunnen zijn. Ten slotte wordt het kennisproduct of opleidingsmodule in gebruik genomen in de organisaties uit het leernetwerk. Zo wordt de eerste stap gezet naar het oplossen van het vraagstuk.

Aandachtspunten

Veranderen is een vak apart. Heb je voldoende veranderkundige expertise in je leernetwerk? Als weinig deelnemers ervaring hebben met het structureel veranderen van processen of nieuwe werkwijzen, schakel dan (eenmalig) zo’n veranderexpert van buitenaf in.
De stap van individuele leerlessen naar collectieve inzichten over het vraagstuk is niet voor elke deelnemer even gemakkelijk. Reflecteren hoeft ook niet altijd op een talige manier. Besteed er als aandacht aan of iedereen de collectieve inzichten helder heeft en neem er tijd voor om iedereen aangehaakt te hebben als dat nog niet het geval is.
Het is de bedoeling dat de kennisproducten die in het leernetwerk ontwikkeld zijn, daadwerkelijk worden gebruikt. Stel je daarom de volgende vragen:
- Heb je hierover vooraf al concrete afspraken gemaakt?
- Hoe werkt dit in de praktijk?
- Blijf goed aangesloten bij de organisaties via de verbindingsfunctionaris.

Werkvormen

Gelaagd leren

Doel

Deelnemers laten reflecteren op verschillende niveaus van leren en de impact hiervan op henzelf, het leernetwerk en het bredere sociale domein.

Aanpak

Introductie: Leg uit dat leren op meerdere niveaus plaatsvindt en dat reflectie helpt om inzicht te krijgen in persoonlijke en gezamenlijke groei. Introduceer het concept van de spiraal als visuele metafoor voor deze gelaagdheid.
Spiraal tekenen
- Vraag deelnemers om een spiraal te tekenen op papier, met zichzelf aan het beginpunt.
- Geef aan dat de spiraal naar buiten toe steeds bredere perspectieven weergeeft:
  - Binnenste laag: Wat heb ik zelf geleerd?
  - Middelste laag: Wat heeft het leernetwerk geleerd?
  - Buitenste laag: Wat betekent dit voor hoe ik mijn werk doe of voor het sociale domein?
Reflectievragen: Laat deelnemers bij elke laag stilstaan en hun gedachten opschrijven of tekenen binnen de spiraal:
- Individueel niveau: Wat heb jij geleerd over het vraagstuk of je eigen aanpak?
- Leernetwerk niveau: Welke inzichten of kennis zijn gezamenlijk opgedaan?
- Systeemperspectief: Hoe beïnvloeden deze inzichten de organisatie van het sociale domein of de manier van werken?
Delen en bespreken
- Laat deelnemers in kleine groepen hun spiralen bespreken en vergelijken.
- Moedig hen aan om patronen of verrassingen te delen met de groep.
Toepassen
- Bespreek hoe deze reflecties kunnen worden gebruikt om vervolgstappen te bepalen binnen het leernetwerk of om invloed uit te oefenen op het sociale domein.

Voordelen

De spiraal maakt complexe reflecties visueel en overzichtelijk.
Deelnemers krijgen inzicht in persoonlijke én gezamenlijke leerprocessen.
Het stimuleert een bredere kijk op de impact van het geleerde.

Resultaat

Deelnemers reflecteren op meerdere niveaus, herkennen de gelaagdheid van leren en kunnen deze inzichten toepassen in hun werk of in het sociale domein.

Verandering aanjagen

Doel

Deelnemers helpen bij het toepassen van hun opgedane inzichten in hun werk en het aanjagen van verandering binnen hun organisatie of netwerk.

Aanpak

Introductie: Leg uit dat het doel van deze werkvorm is om deelnemers te ondersteunen in het verder brengen van hun inzichten en het creëren van een blijvende impact binnen hun werk of achterban. Bespreek het belang van het vasthouden van verander-energie en het overbrengen van deze energie naar collega’s of anderen binnen de organisatie.
Reflectie op inzichten: Vraag de deelnemers eerst om individueel na te denken over de belangrijkste inzichten die ze uit het leernetwerk hebben gehaald. Welke inzichten willen zij verder brengen in hun werk of organisatie? Welke veranderingen willen ze realiseren?
Bespreking in kleine groepen: Laat de deelnemers in kleine groepen bespreken hoe ze de opgedane kennis en verander-energie kunnen vasthouden of overbrengen op hun collega’s of achterban. Vraag hen om na te denken over:
- Welke veranderingen binnen hun invloedssfeer liggen?
- Hoe kunnen ze collega’s of andere belanghebbenden betrekken bij de verandering?
- Welke acties of stappen zijn nodig om deze verandering in gang te zetten?
Collectieve brainstorm: Organiseer een gezamenlijke brainstorm om te ontdekken hoe de inzichten vanuit het leernetwerk breder gedeeld kunnen worden. Focus hierbij op concrete acties, zoals:
- Het organiseren van kennisdelingssessies.
- Het opzetten van kleine experimenten binnen de organisatie.
- Het betrekken van sleutelfiguren of besluitvormers om de verandering te ondersteunen.
Actieplan opstellen: Vraag de deelnemers om een kort actieplan op te stellen waarin ze concrete stappen formuleren om de verandering aan te jagen. Dit kan per deelnemer of per groep. Zorg ervoor dat het actieplan helder en haalbaar is.
Commitment en follow-up: Laat de deelnemers hun plannen delen met de grotere groep en geef ruimte voor feedback. Maak afspraken over de vervolgstappen en een mogelijke follow-up om te zien hoe de verandering vordert.

Voordelen

De werkvorm helpt deelnemers de stap te maken van inzicht naar actie.
Het stimuleert samenwerking en kennisdeling om de verander-energie te versterken.
Door concrete actieplannen te maken, vergroot je de kans op succes in het implementeren van veranderingen.

Resultaat

Deelnemers hebben een duidelijk plan om hun inzichten in hun werk of netwerk te implementeren, en ze weten hoe ze verandering kunnen aanjagen en vasthouden.