Deelnemers en leernetwerk


Een leernetwerk levert verschillende opbrengsten op voor deelnemers en het leernetwerk als geheel. Denk hierbij aan een nieuw netwerk, nieuwe vaardigheden en nieuwe kennis. De opbrengsten variëren per deelnemer en zijn niet altijd te voorspellen. De oplossing is immers nog niet bekend voor het vraagstuk, wat vraagt om vertrouwen in het proces. Het is belangrijk om oog te hebben voor deze verschillende opbrengsten en ze zichtbaar te maken. Wanneer duidelijk is wat deelname oplevert, participeren deelnemers namelijk met meer motivatie.

Werkzame elementen

Een Leernetwerk biedt waardevolle opbrengsten voor deelnemers en het leernetwerk als geheel, zoals een nieuw netwerk, nieuwe vaardigheden en nieuwe kennis. De uitwisseling tussen verschillende expertises, invalshoeken, disciplines op casusniveau stimuleert het collectieve leren. Vanuit de synergie van het leernetwerk ontstaan gezamenlijke oplossingen voor vraagstukken. Zo is het een katalysator voor het veranderen van overtuigingen en attitudes over een maatschappelijk complex thema. Dit levert niet alleen concrete bijdragen aan maatschappelijke vraagstukken, maar inspireert leden ook in hun werk.

Opbrengsten zijn onder te verdelen in vijf vormen van waarde: de onmiddellijke waarde, potentiële waarde, toegepaste waarde, gerealiseerde waarde (Wenger, Trayner & De Laat 2011). Zie ook de eindrapportage De waarde van leernetwerken - Evaluatieonderzoek naar leernetwerken langdurige zorg en onbegrepen gedrag van Platform31 & Onderzoeksinstituut IVO (2021).

Praktische tips

Om de zorgen dat het samenwerkingsverband rondom het leernetwerk, resultaten ervaart, is het belangrijk dat er goed wordt samengewerkt. Verschillende elementen zijn daarbij belangrijk. In het kort:

  • Zorg voor regelmatige en gestructureerde bijeenkomsten en stimuleer het delen van best practices en ervaringen.
  • Creëer een veilige omgeving voor open communicatie en betrek deelnemers actief bij gezamenlijke projecten.
  • Faciliteer continue afstemming met aandacht voor de behoeftes vanuit alle facetten van het samenwerkingsverband.
  • Reflecteer op voortgang en stel de doelen van het Leernetwerk daarop bij om effectief bij te dragen aan duurzame oplossingen.
  • Organiseer gezamenlijke financiering. Dit bevordert een gemeenschappelijk investeringsgevoel en maakt de samenwerking sterker.

Werkvormen

Werkvorm Tijdlijn

Tijdlijn: opbrengsten en lessen

  1. Wat is het? 
    Deze werkvorm is een interactieve sessie waarin deelnemers samen een tijdlijn creëren met belangrijke mijlpalen, harde lessen, en zachte lessen. Iedereen brengt de resultaten van een project of proces in kaart door opbrengsten te plotten op de tijdlijn. Dit biedt een visuele weergave van de voortgang en helpt bij het identificeren van patronen en leerpunten.
  1. Wanneer (in welke situaties) kun je dit gebruiken?
    Gebruik deze werkvorm wanneer:
  • Een project of proces bijna is afgerond, en het team de tijd wil nemen om te evalueren.
  • Je tussentijds wil reflecteren op behaalde resultaten om bij te sturen.
  • Het team behoefte heeft aan een gezamenlijk overzicht van lessen, successen en uitdagingen.
  • Je zowel harde als zachte leerpunten en opbrengsten wilt vastleggen voor toekomstig gebruik.
  1. Hoe werkt het?
    Benodigdheden:
  • Grote vel papier of whiteboard (afhankelijk van de grootte van de groep).
  • Post-its en markeerstiften in verschillende kleuren.
  • Plakband of magneten (voor op het whiteboard).
  • Eventueel een flip-over voor aanvullende aantekeningen.

Stappenplan:

  1. Voorbereiding:
    • Teken een horizontale tijdlijn op het vel papier of whiteboard.
    • Noteer belangrijke fasen, mijlpalen of periodes op de tijdlijn als referentiepunten.
    • Zorg ervoor dat elke deelnemer post-its en stiften heeft.
  2. Individuele reflectie:
    • Vraag elke deelnemer om een aantal minuten te nemen om na te denken over hun persoonlijke opbrengsten en lessen. Stimuleer hen om zowel harde als zachte lessen te overwegen.
    • Laat hen hun ideeën op de post-its schrijven. Gebruik verschillende kleuren voor harde lessen (bijv. concrete cijfers of prestaties) en zachte lessen (bijv. inzichten, vaardigheden).
  3. Opbrengsten plotten:
    • Laat elke deelnemer hun post-its op de tijdlijn plaatsen op de momenten die volgens hen relevant zijn.
    • Stimuleer een discussie over de momenten waarop meerdere mensen lessen of opbrengsten hebben geplaatst en waarom die momenten belangrijk waren.
  4. Evaluatie en discussie:
    • Bespreek de belangrijkste patronen en vragen, zoals: Welke lessen kwamen vaker voor? Wat waren onverwachte successen? Welke uitdagingen waren er?
    • Neem de tijd om na te denken over wat deze lessen betekenen voor toekomstige projecten.
    • Sluit af door een gezamenlijke samenvatting te maken van de meest waardevolle lessen en resultaten.
  1. Wat levert deze werkvorm op?
  • Duidelijk overzicht van belangrijke mijlpalen, lessen en opbrengsten in een visuele tijdlijn.
  • Teamreflectie op successen en uitdagingen, waardoor iedereen inzichten kan delen en leren van elkaars ervaringen.
  • Concrete acties voor toekomstige verbeteringen en een gevoel van gezamenlijke verantwoordelijkheid.
  • Visuele documentatie van het projectverloop, die kan dienen als referentie voor toekomstige projecten.