Implementatie


Implementatie is het procesmatig en planmatig invoeren van een vernieuwing of verandering. Het heeft als direct doel dat de vernieuwing of verandering is opgenomen in de dagelijkse werkzaamheden en hierin een verbetering oplevert. De invoering van vernieuwingen gaat niet vanzelf. Het is belangrijk om een concreet implementatieplan met heldere doelstellingen en uitgangspunten te maken, om te zorgen dat de kennisproducten uit het Leernetwerk succesvol worden geïmplementeerd.

Werkzame elementen

Voor een succesvolle implementatie van kennisproducten uit een leernetwerk, moet er aandacht zijn voor de invloed op werkprocessen, het toerusten van professionals, de eindgebruiker/doelgroep en een lange termijn oriëntatie. Ook zijn er verschillende generieke aandachtspunten voor implementatie. Zo moeten kennisproducten aansluiten op bestaande werkprocessen of zorgen voor verbeteringen daarin. Ook moeten professionals worden uitgerust met de juiste training en middelen om de kennis effectief toe te passen. Verder moet de implementatie afgestemd zijn op de behoeften van de eindgebruikers, zodat de verbetering aansluit op hun behoeftes en er draagvlak en acceptatie ontstaat. Tot slot is een lange termijn oriëntatie essentieel om de kennisproducten duurzaam te borgen en door te ontwikkelen.

Praktische tips

Werkprocessen

  • Stem af met andere werkprocessen.
  • Verwerk de vernieuwing in werkprocessen.

Toerusten van professionals

  • Maak meer algemene informatie over de vernieuwing beschikbaar. Als de vernieuwing zich bijvoorbeeld richt op ‘de cliënt meer centraal’, geef dan meer inhoudelijke informatie over gezamenlijke besluitvorming en ook het waarom.
  • Zet in op het trainen van professionals om goed met de vernieuwing te kunnen werken en dit toe te kunnen passen in hun eigen context.

De eindgebruiker/ beoogde doelgroep

  • Betrek de eindgebruiker/ doelgroep bij het ontwikkelen, uitvoeren en evalueren van het kennisproduct/de innovatie.
  • Leer ook juist van de eindgebruiker/doelgroep die niet wil meewerken aan de vernieuwing.
  • Houd rekening met de diversiteit van de eindgebruiker/doelgroep en laat de ontwikkelde interventies hierbij aansluiten.

Lange termijn oriëntatie

  • Zorg voor langdurige commitment van de praktijkprofessionals en beleidsondersteuning. De betrokkenheid onder professionals en steun vanuit de leidinggevende van organisaties is hierbij ook belangrijk.
  • Maak zo nodig aanpassingen aan het HR-beleid zodat er professionals met de juiste competenties instromen en huidig personeel wordt bijgeschoold.

Generieke aandachtspunten voor implementatie

  • Inventariseer wat organisaties nodig hebben voor de implementatie en zorg ervoor dat de implementatie goed wordt begeleid.
  • Bouw een leerproces in. Implementatie is geen rechtlijnig proces. Het is belangrijk om een leerproces in te bouwen, waarbij kennisproducten en innovaties worden toegepast in de praktijk, er monitoring plaatsvindt, waarna de kennisproducten worden aangescherpt.

Werkvormen

Werkvorm Implementatieplan

Maak een implementatieplan

  1. Wat is het?

Het format implementatieplan bevat handige tools om een verandering succesvol te implementeren. Eenmaal ingevuld is het een strategisch document dat de stappen beschrijft die nodig zijn om een innovatie of verandering succesvol door te voeren binnen een organisatie.

2. Wanneer (in welke situaties) kun je dit gebruiken?

Een implementatieplan wordt gebruikt wanneer je een innovatie of verandering wilt doorvoeren in een organisatie. Dit kan bijvoorbeeld gaan om nieuwe technologieën, werkwijzen, of zorgmodellen die je op een efficiënte en duurzame manier wilt integreren, met aandacht voor de betrokken doelgroepen en omstandigheden.

  1. Hoe werkt het? (wat heb je nodig en welke werkwijze volg je)
    Het format bestaat uit 20 pagina’s met invultemplates. Het implementatieplan omvat grofweg de volgende stappen:
    • Doelen en doelgroepen bepalen
      Stel SMART-doelen en bepaal welke doelgroepen betrokken zijn. Dit zorgt ervoor dat de vernieuwing gericht en haalbaar is. Formuleer duidelijke doelen en beperk het aantal doelgroepen, met prioriteit voor de belangrijkste partijen.
    • Doelgroepen analyseren
      Breng de behoeften en bereidheid tot verandering in kaart. Identificeer koplopers en achterblijvers en bepaal de invloed van de afzender om de communicatie af te stemmen.
    • Vernieuwing doorlichten
      Analyseer de sterke en zwakke punten van de vernieuwing en maak een business case om kosten en baten te evalueren. Pas indien nodig de vernieuwing aan.
    • Context bekijken
      Analyseer omgevingsfactoren die de implementatie kunnen beïnvloeden, zoals de organisatiecultuur, besluitvorming, en externe invloeden zoals budgetten en wetgeving.
    • Strategie kiezen
      Kies een strategie die aansluit bij de doelgroepen en doelen. Gebruik een combinatie van strategieën voor een grotere kans op succes.
    • Acties plannen en communiceren
      Bepaal de concrete acties per doelgroep en zorg voor een heldere communicatie van de kernboodschap om weerstand te verminderen en doelen te bereiken.
    • Evalueren
      Voer tussentijdse en eind-evaluaties uit om het proces te monitoren en aan te passen waar nodig. Gebruik eenvoudige evaluatiemethoden en betrek de juiste mensen bij het meten en beoordelen van resultaten.

Benodigheden

  • Het invultemplate van het implementatieplan
  • Bepaal een werkvorm en maak afhankelijk daarvan een projectgroep en plan sessies om dit gezamenlijk mee te doen

Wat levert deze werkvorm op?

Eenmaal ingevuld biedt het plan een gestructureerde aanpak voor het integreren van nieuwe processen, producten, of werkwijzen in de praktijk.

Waar vind ik meer info?

Meer informatie en de hulvragen zelf zijn te vinden op:
ZonMw implementatieplan en Maak zelf een implementatieplan voor uw project | ZonMw